İçindekiler
Bilgisayar kullanan her insanın en azından bir kez olsun duyduğu bir kelime olan BIOS bilgisayarın düzgün çalışması açısından hayati role sahip bir araçtır. Bu yazımızda sizler için BIOS nedir? Ne işe yarar? Ayarları nasıl yapılır? sorularına cevap vereceğiz.
BIOS Nedir?
Kısaca tanımı Basic Input Output System; bilgisayarın donanımsal parçaları ile yazılım arasında köprü görevini görür. Bu nedenle bilgisayarın düzgün çalışması açısından oldukça önemli bir unsurdur. BIOS kalıcı bir yazılımdır ve rom bellekte saklanır. Güncellenebilir bir yapısı vardır fakat tamamen kaldırılamaz. Bilgisayarın açılabilmesi açısından hayati bir rol oynar. Yazılımında hata bulunan bir BIOS, doğal olarak bilgisayarın çalışma fonksiyonlarında da olumsuzluklara yol açacaktır. Bu nedenle bu konuda verebileceğimiz en önemli tavsiye eğer düzgün çalışıyorsa BIOS güncellemeleri ile fazla uğraşmamanız yönünde olacaktır. Çünkü hatalı veya sizin donanımınıza uymayan bir güncelleme yapılması, çalışma unsurlarında hatalar meydana gelmesine sebep olabilir. Bu nedenle, genellikle çok bilgi sahibi olmayan kullanıcıların kullanmaması gereken bir bölüm olarak görülmektedir.
BIOS Ayarları Nasıl Yapılır?
Bilgisayarın temel fonksiyonlarını denetleyen bu yazılım ekran aracılığı ile kontrol edilebilir. Genellikle bilgisayar açılışında F10, F2 ve DEL tuşları ile BIOS sayfasına ulaşılmaktadır. Ekranına nasıl ulaşabileceğiniz, bilgisayarınız açılırken en altta yazmaktadır. Bilgisayardan bilgisayara ve kullanılan mekanizmasına göre değişiklik göstermektedir. Piyasada en çok tercih edilen markalar AWARD, AMI ve PHOENIX diyebiliriz. Bahsettiğimiz kısayolları kullanarak Ayarlar menüsüne girdikten sonra ayarlarda değişiklik yapılabilir. Eski bilgisayarlarda menüde fare kullanımı mümkün olmamaktadır. Fakat yeni geliştirilen ana kartlarda ve BIOS markalarında fare kullanım mümkündür. Genellikle oldukça basit bir dizayna sahiptir ve mümkün olduğunca sade bir tasarımı vardır. Bu sayede ayarları kolayca değiştirebilirsiniz. Gelişmiş masaüstü bilgisayarlarında işlemci fanı hızı ve kasa fanlarının hızı, menüsünden ayarlanabilir. Aynı zamanda son geliştirilen BIOS menülerinde çeşitli verimlilik profili ayarları vardır.
BIOS İşlevleri Nelerdir?
Menüsünü kullanarak birçok işlem gerçekleştirilebilir. Bunlardan en önemlisi birçok kez işimize yarayacak olan format atma işlemidir. Format atmak için menü üzerinden başlangıç ayarları değiştirilmelidir. Bilgisayarın başlangıçta sabit disk mi, CD mi yoksa USB bellek mi kullanacağı ayarlardan değiştirilebilir. Örnek verecek olursak, USB bellek ile format atmak için ayarlar menüsünden, başlangıçta USB bellek ile başlatma ayarı seçilerek, USB belleğin içindeki Windows yazılımı format sonrasında bilgisayara yüklenebilir. Aynı işlem CD için de kullanılabilir. Format atmak haricinde BIOS, başlangıçta RAM, ekran kartı gibi donanımları test eder ve düzgün çalıştıklarından emin olur. Eğer herhangi bir donanımda işlevsel bir problem varsa, bilgisayarın başlatılmasını durdurur. Bu sayede bilgisayarın hatalı bir şekilde başlamasından kaynaklı çıkabilecek zararlar engellenmiş olur. Yazılım ve donanım arasında hayati rol oynamasının ana sebebi de budur. Aynı zamanda donanımların kullanacağı voltaj düzeyleri de yine ayarlar. Donanımların frekans ayarlarını yapar. Kullanılmayan donanım parçalarını kapatmamıza imkân sağlar.